Thoái hóa đĩa đệm cột sống thắt lưng nguy hiểm như thế nào

Các bệnh về xương khớp đang ngày càng phổ biến trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Đáng báo động là tình trạng này không chỉ gặp ở người lớn tuổi mà giới trẻ cũng dễ dàng mắc phải. Đặc biệt, thoái hóa đĩa đệm cột sống thắt lưng là dạng bệnh thường gặp nhất và để lại nhiều biến chứng nguy hiểm.

1. Thoái hóa đĩa đệm cột sống thắt lưng là gì?

Cột sống lưng chia làm 33 đốt. Thông thường, giữa 2 đốt sống lưng sẽ có một đĩa đệm. Theo sự lão hóa của cơ thể hoặc do các yếu tố tiêu cực tác động từ bên ngoài, đĩa đệm dần mất đi cấu trúc vốn có của nó. Biểu hiện cơ bản là các đĩa đệm bị rách, mất nước và thoát ra khỏi vị trí ban đầu hay còn còn gọi là thoái hóa đĩa đệm cột sống thắt lưng.

Tại thắt lưng, l4 và l5 là hai điểm thường xuyên chịu áp lực lớn nhất của cơ thể qua các hoạt động như mang vác, cúi người,… Do đó, chúng là hai điểm dễ bị thoát vị trong hệ xương khớp.

Theo các nghiên cứu chỉ ra rằng, đây là dạng bệnh xương khớp không chỉ phổ biến mà còn để lại nhiều biến chứng nguy hiểm. Bệnh ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt, công việc thường ngày hoặc nghiêm trọng hơn có thể gây teo cơ, bại liệt.

2. Đối tượng dễ mắc bệnh

Như đã đề cập, bệnh không chỉ gặp ở người lớn tuổi mà ngày càng trẻ hóa. Bên cạnh đó, nhóm người có tính chất công việc ngồi nhiều, mang vác nặng cũng dễ mắc bệnh. Vì vậy, có thể chia thành ba nhóm đối tượng với các nguyên nhân gây bệnh cơ bản sau:

Người lớn tuổi

Thông thường, ở độ tuổi này, cơ thể bắt đầu lão hóa và suy yếu. Lượng canxi và các chất dinh dưỡng nạp vào cơ thể khó hấp thụ để đi nuôi cơ thể. Hệ xương khớp không còn khỏe mạnh và có khả năng tự phục hồi tốt các chấn thương, tác động mạnh từ bên ngoài. Từ đó dẫn đến cấu trúc xương nói chung và đĩa đệm nói riêng dễ dàng bị tổn thương, viêm nhiễm. Các vòng sợi bên ngoài đĩa đệm thường có xu hướng dãn ra hoặc bị rách và hình thành bệnh.

Người trẻ tuổi

Ngày nay, do thói quen sống, nhóm bệnh nhân này có xu hướng lười vận động, thường xuyên nạp vào cơ thể các chất gây béo phì như: đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh,… hoặc sử dụng các chất kích thích như: bia, rượu, thuốc lá,… Chúng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tổn hại lớn đến hệ xương khớp. Việc hấp thụ các chất béo khiến trọng lượng cơ thể dễ dàng tăng nhanh gây áp lực lên phần cột sống thắt lưng. Chất kích thích làm cho quá trình hấp thụ và chuyển hóa canxi gặp nhiều khó khăn. Dẫn đến việc thiếu hụt canxi để nuôi các khớp xương, từ đó tình trạng lão hóa diễn ra sớm hơn mức bình thường.

Người có tính chất công việc lao động nặng

Hiện nay, một bộ phận lớn người lao động có tính chất công việc mang vác các vật nặng hoặc ngồi nhiều, ít vận động. Từ đó tạo ra áp lực lớn lên cột sống khiến cho cấu trúc thẳng của nó không còn ổn định. Hệ thống các vòng sợi bên ngoài đĩa đệm cũng dễ dàng biến dạng. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi cho các đĩa đệm thoát ra ngoài và hình thành bệnh thoái hóa đĩa đệm cột sống thắt lưng.

3. Biến chứng của bệnh

Ảnh hưởng đến dây thần kinh

Cột sống là nơi tập hợp phần lớn hệ thống dây thần kinh theo chiều dọc. Đĩa đệm thoát vị gây chèn ép dây thần kinh, từ đó dẫn đến những cơn đau nhức, cảm giác châm chích, tê cứng. Khi đĩa đệm thoát hẳn ra ngoài, các triệu  chứng trên thường dữ dội, lan sang các vùng lân cận và có tần suất liên tục hơn. Đặc biệt khi chúng ta thực hiện các hoạt động như: khuân vác, cúi người,…

Gây tàn phế

Đây là một biến chứng nguy hiểm của bệnh thoái hóa đĩa đệm cột sống thắt lưng. Người bệnh có thể bị liệt một phần hoặc toàn bộ cơ thể. Cuộc sống lệ thuộc phần lớn vào nhân thân,  gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày. Nếu không sớm phát hiện, các tủy sống bị chèn ép ngày càng nhiều, hiện tượng gai xương phát triển dày đặc khiến cấu trúc chung của cột sống bị phá vỡ.

Teo các chi

Đĩa đệm thoát vị gây chèn ép không cho máu đi nuôi các chi trong cơ thể. Từ đó dẫn đến các chi thiếu chất dinh dưỡng và teo dần đi. Bệnh nhân mất khả năng lao động, ảnh  hưởng xấu đến hoạt động sống và chất lượng công việc.

4. Người bệnh nên kiêng gì để hạn chế biến chứng

Bên cạnh một phương pháp điều trị phù hợp, chế độ dinh dưỡng và tần suất hoạt động, làm việc cũng tác động lớn đến người bệnh. Để sớm dứt điểm và tránh những di chứng đáng tiếc, người bệnh cần tuân thủ một số nguyên tắc như:

Chế độ ăn uống

• Không sử dụng sản phẩm chứa nhiều chất béo, thức ăn có sẵn.
• Tuyệt đối không dùng các chất kích thích như: bia, thuốc lá, cà phê,… trong quá trình điều trị bệnh.
• Hạn chế tối đa các loại nước có gas, đồ uống chứa cồn.
• Tránh các thực phẩm chứa các chất purin, fructozo.

Chế độ sinh hoạt

• Không mang vác các vật nặng, gây áp lực lên vùng thắt lưng.
• Đối với công việc có tính chất ngồi nhiều nên đi lại khoảng 5 phút sau 1 giờ làm việc.
• Không nên luyện tập các môn thể thao, các bài tập sử dụng nhiều sức.
• Tần suất tập luyện không được liên tục trong nhiều giờ.

5. Các phương pháp điều trị

Đây là dạng bệnh không có dấu hiệu rõ ràng, dễ gây nhầm lẫn với triệu chứng đau lưng thường ngày. Do đó, người bệnh hay chủ quan dẫn đến các biến chứng đáng tác tiếc. Để việc điều trị diễn ra nhanh chóng, đạt hiệu quả cao, người bệnh nên có chế độ sinh hoạt và phương pháp điều trị khoa học, cụ thể như:

Điều trị

Nếu cơ thể có các dấu hiệu bất thường, nên thăm khám tại các cơ sở uy tín để sớm phát hiện và điều trị bệnh.

Tuân thủ đúng liệu trình và phương pháp điều trị.

Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị phổ biến như: sử dụng thuốc Tây, thuốc Đông y, trị lý vật liệu, phẫu thuật, châm cứu,…  Tùy vào mức độ nghiêm trọng mà bệnh nhân được tư vấn lựa chọn phương pháp phù hợp. Mỗi phương pháp đều bộc lộ những ưu nhược điểm khác nhau. Do đó, nên thực hiện lối sống lành mạnh để hạn chế bệnh tật. Nếu phát hiện bệnh nên sớm điều trị để tránh biến chứng đáng tiếc,

Chế độ sinh hoạt

Bổ sung những thực phẩm có lợi cho xương khớp như: canxi, vitamin D, vitamin K trong khẩu phần ăn hàng ngày để làm chậm quá trình lão hóa, tăng sức đề kháng và khả năng tự phục hồi.

Có chế độ làm việc, luyện tập thể dục thể thao phù hợp.

Thoái hóa đĩa đệm cột sống thắt lưng đã và đang là hồi chuông báo động về tính nguy hiểm trong các bệnh về xương khớp. Bệnh có thể điều trị nếu phát hiện sớm. Do đó, không nên chủ quan trước những dấu hiệu đau nhức trên cơ thể, để tránh những hậu quả đáng tiếc.