Thoái hóa đa khớp là bệnh gì và triệu chứng điển hình

Thoái hóa đa khớp là bệnh xương khớp rất phổ biến ở người lớn tuổi. Đi cùng với thời gian chính là sự lão hóa của cơ thể, mà sức khỏe xương khớp chính là vấn đề cần được quan tâm hàng đầu. Mặc dù thường gặp, nhưng nhiều người vẫn chưa tường tận về căn bệnh này. Để hiểu rõ thoái hóa đa khớp là bệnh gì, nguyên nhân và triệu chứng, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu sâu hơn qua bài viết dưới đây. 

1. Giải đáp: Thoái hóa đa khớp là bệnh gì? 

Thoái hóa khớp là tình trạng các đầu sụn khớp và đĩa đệm bị tổn thương, bào mòn và khô dần do sự quá trình lão hóa của các mô khớp. Lúc này, dịch nhầy tiết ra ở các khớp giảm đi đáng kể, gây cứng khớp, kém linh hoạt và đau nhức, kèm theo đó là phản ứng viêm. Thoái hóa đa khớp hiểu một cách đơn giản là trường hợp xảy ra ở 2 khớp trở lên.

Thoái hóa đa khớp thuộc thể mãn tính, nguyên nhân chính là do xương khớp đã chịu một lực tác động lớn và kéo dài, từ trọng lượng cho đến những hoạt động, vận động của cơ thể. Bệnh xuất hiện chủ yếu từ độ tuổi 40, đặc biệt là sau 60 tuổi, khi các khớp đã yếu đi nhiều do lão hóa. Ngoài ra, những đối tượng thường xuyên phải làm công việc nặng nhọc cũng có nguy cơ thoái hóa khớp cao.

2. Nguyên nhân dẫn đến thoái hóa đa khớp là gì

Thoái hóa khớp xảy ra với nguyên nhân chủ yếu là do tuổi tác, tuổi càng cao thì nguy cơ mắc bệnh càng lớn. Quá trình thoái hóa khiến các sụn khớp, đĩa đệm bị suy yếu, bị tổn thương, dần dần mất đi chức năng, khả năng tái tạo và phục hồi. Tuy nhiên, có một số nguyên nhân khác cũng là lý do khiến các khớp bị thoái hóa. Cụ thể là:

• Tuổi tác: Người lớn tuổi là đối tượng phổ biến nhất của thoái hóa đa khớp, khi các bộ phận trên cơ thể bắt đầu xuất hiện dấu hiệu của tuổi già. Xương khớp là một trong những phần quan trọng, hoạt động nhiều trong công việc và sinh hoạt hàng ngày, cho nên các chức năng bị suy giảm là điều không thể tránh khỏi.

• Chấn thương: Những tai nạn, chấn thương trong khi lao động, di chuyển hay chơi thể thao, khiến xương khớp bị tổn thương cũng tại tiền đề cho bệnh thoái hóa đa khớp về sau. Trong trường hợp không được điều trị dứt điểm, những tổn thương đó còn có khả năng phát triển thêm và quá trình thoái hóa cũng do đó mà diễn ra nhanh hơn.
• Tính chất công việc: Người thường xuyên phải làm công việc nặng nhọc, phải bốc vác nhiều cũng là những đối tượng dễ mắc bệnh thoái hóa đa khớp. Vì sức nặng của công việc tác động lên cơ thể quá tải, liên tục và kéo dài sẽ dẫn đến thoái hóa xương khớp nhanh chóng.
• Béo phì – thừa cân: Khi cân nặng cơ thể quá cỡ sẽ gây sức ép lớn lên các khớp, nhất là khớp đầu gối. Lâu dần các khớp sẽ bị hư hại, suy giảm chức năng và dẫn đến bệnh.
• Di truyền: Theo lý giải của các chuyên gia, bệnh thoái hóa khớp có thể di truyền qua người thân trong gia đình.
• Dị tật bẩm sinh: có những trường hợp cấu trúc xương bị sai lệch ngay từ lúc mới hình thành. Khi người bệnh di chuyển hoặc cử động, các đầu xương và sụn khớp sẽ tiếp xúc và cọ xát lên nhau. Nếu như tình trạng này kéo dài, mô sụn sẽ bị mài mòn và dần phát triển thành bệnh thoái hóa đa khớp.

Bệnh xuất hiện chủ yếu ở người lớn tuổi và đa số là nam giới. Nhưng trong số ít trường hợp bệnh cũng xảy ra ở người trẻ do thói quen sinh hoạt – vận động không lành mạnh hoặc những phụ nữ đến kỳ mãn kinh do nội tiết tố bị suy giảm.

3. Thoái hóa đa khớp có triệu chứng như thế nào? 

Trong thời gian đầu mới hình thành, bệnh nhân dường như không nhận thấy triệu chứng rõ ràng nào. Tuy nhiên, sau khoảng thời gian dài, bệnh phát triển sang giai đoạn nặng hơn thì bắt đầu xuất hiện hiện các cơn đau nhức ở các khớp.

Cảm giác đau phụ thuộc vào từng vị trí khớp bị thoái hóa. Những triệu chứng thường gặp nhất ở các bệnh nhân thoái hóa đa khớp là:

Đau nhức 

Cũng tương tự những bệnh xương khớp khác, cảm giác đau nhức ở khớp bị thoái là dấu hiệu phổ biến và dễ nhận biết nhất khi mắc phải thoái hóa đa khớp. Cơn đau có lúc âm ỉ, nhưng thỉnh thoảng sẽ trở nên dữ dội hơn khi người bệnh vận động mạnh hoặc thay đổi tư thế đột ngột gây ảnh hưởng nhiều đến khớp.

Các cơn đau có thể thay đổi tùy vào chế độ vận động của người bệnh hoặc phụ thuộc vào điều kiện thời tiết. Cụ thể hơn, cơn đau có xu hướng giảm khi chủ thể được nghỉ ngơi, ngồi hoặc nằm yên tại chỗ do lúc đó cơ thể tạm thời được giải thoát. Bên cạnh đó, khi thời tiết thay đổi, trời chuyển lạnh, áp suất thấp mà độ ẩm cao,… cũng sẽ khiến người bệnh đau nhức trầm trọng hơn.

Cứng khớp, khó vận động 

Các mô khớp, đĩa sụn bị suy thoái, tổn thương dẫn đến bị mài mòn dần, bị khô cứng. Lượng chất nhầy trong dịch khớp tiết ra ít hơn làm cho khớp vận động kém linh hoạt, không còn dẻo dai như trước. Do đó, các khớp cũng trở nên đau nhức, nhất là sau khi ngủ dậy hoặc ngồi lâu tại một chỗ. Ngoài ra, các vận động của cơ thể như cúi người, quay đầu, xoay cổ,… cũng trở nên khó khăn hơn.

Mô cơ bên ngoài bị biến dạng 

Những triệu chứng bên ngoài khớp như teo cơ, sưng tấy,… sẽ xuất hiện khi bệnh chuyển sang giai đoạn nặng hơn. Khi các khớp bị tổn thương, sưng cục lên sẽ khiến các mô cơ xung quanh mỏng đi, teo lại và biến dạng. Cụ thể một số biểu hiện như bàn chân bị sưng to, gồ ghề; các ngón tay, chân bị cong vẹo; đầu gối bị lệch khỏi trục,…

Các khớp phát ra âm thanh răng rắc khi cử động 

Khi khớp bị thoái hóa, phần sụn, đĩa đệm giữa các đầu xương bị mài mòn, dịch nhầy tiết ra ít hơn và xảy ra phản ứng viêm. Do đó, khi người bệnh cử động hoặc di chuyển, các phần đầu xương sẽ ma sát với phần sụn bị mài mòn và tạo ra tiếng kêu lạo xạo, răng rắc,…

Hình thành các gai xương 

Khi các mô sụn bị hư hại, bào mòn, phản ứng tự điều hoà của cơ thể sẽ giúp khắc phục những tổn thương này bằng cách hình thành thêm các gai xương xung quanh những khớp đó. Hậu quả là bệnh nhân sẽ phải đối diện với những cơn đau nhức, tê mỏi nếu như các gai xương va chạm vào phần mềm xung quanh khớp hoặc chèn ép lên rễ thần kinh.

Bề mặt da bao quanh khớp nóng đỏ

Tổn thương ở mô sụn và xương bên trong có thể gây ảnh hưởng đến các mô mềm xung quanh. Lớp da bao bọc ở ngoài có xu hướng nóng và đỏ hơn bình thường.

4. Thoái hóa đa khớp nguy hiểm như thế nào? 

Thoái hóa đa khớp là căn bệnh phát triển theo thời gian, mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng sẽ ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống hàng ngày. Không chỉ cản trở công việc, khó khăn khi di chuyển, cử động, bệnh còn có nguy cơ gây ra các biến chứng khó lường.

Ở những đối tượng mắc phải bệnh này, cơ thể thường có xu hướng phát triển thêm các gai xương ở vị trí sụn bị mài mòn. Hậu quả của quá trình này là xuất hiện các cơn đau nhức, tê mỏi dữ dội khi các gai xương mọc dài ra, chèn ép lên rễ thần kinh hoặc những phần mềm xung quanh.

Nếu như xảy ra trường hợp không kịp loại bỏ các gai xương, các khớp có nguy cơ bị biến dạng và mất hoàn toàn khả năng vận động. Nguy hiểm hơn là trường hợp các gai xương có thể làm tổn thương màng dịch và dẫn đến hiện tượng u nang bao hoạt dịch.

Bài viết trên đây chính là câu trả lời đầy đủ cho những ai thắc mắc thoái hóa đa khớp là bệnh gì. Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do thoái hóa của tuổi già, nên rất khó tránh khỏi. Phòng bệnh hơn chữa bệnh, do đó chúng ta cần có một chế độ dinh dưỡng, tập luyện hợp lý, giúp xương khớp luôn chắc khỏe, sức đề kháng cao để đối phó với sự thoái hóa theo thời gian. Nếu phát hiện cơ thể có những triệu chứng lạ hãy chọn cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán chính xác và có hướng điều trị kịp thời, tránh hậu quả không mong muốn.