Thoái hóa khớp đầu gối: Nguyên nhân, biểu hiện và cách phòng tránh

Thoái hóa khớp gối là bệnh lý về xương khớp đang ngày càng phổ biến hiện nay. Chính vì thế, mỗi người trong chúng ta cần nắm được những nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách phòng tránh để hạn chế những biến chứng nguy hiểm xảy ra.

1. Tìm hiểu về thoái hóa khớp đầu gối

Cấu tạo của khớp gối trong cơ thể như thế nào?

Trong cơ thể, khớp gối là nơi liên kết giữa các bộ phận: xương đùi, xương bánh chè và xương ống. Cấu tạo của khớp gối bao gồm các bộ phận như: 3 trục xương, lớp sụn bao bọc đầu xương, hệ thống dây chằng bên và hệ thống dây chằng chéo. Trong đó, hệ thống dây chằng có chức năng giúp xương khớp gối cố định với nhau, không bị tách rời khi hoạt động.

Khớp gối có vai trò như một khớp bản lề, hỗ trợ trong các hoạt động đi lại, di chuyển của cơ thể và giữ nhiệm vụ nâng đỡ toàn bộ trọng lượng của cơ thể. Khớp gối hoạt động nhờ sự phối hợp của hệ thống gân, cơ, dây chằng, sụn khớp nên nó là bộ phận cần được lưu ý bảo vệ đặc biệt vì rất dễ gặp phải các chấn thương như: trật khớp, gãy xương, tổn thương sụn, đứt dây chằng,… Cũng vì là bộ phận chịu trách nhiệm nâng đỡ toàn bộ trọng lượng của cơ thể nên khớp gối dễ mắc phải các bệnh lý liên quan đến xương khớp, nhất là thoái hóa khớp đầu gối.

Bạn biết gì về chứng bệnh thoái hóa khớp đầu gối?

Thoái hóa khớp đầu gối là chỉ tình trạng bề mặt khớp sụn bị bào mòn do nhiều nguyên nhân khác nhau. Những tổn thương này trước hết là trên bề mặt sụn khớp, lớp sụn khớp bị bào mòn, xù xì và mất tính đàn hồi. Sau đó sẽ tiếp tục bị biến đổi ở bề mặt khớp, xuất hiện những gai xương, cuối cùng là gây biến dạng khớp và làm hư khớp.

Quá trình phát triển của bệnh diễn ra rất chậm, nếu không phát hiện và điều trị bệnh kịp thời sẽ gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống người bệnh.

Dấu hiệu nào cho thấy bạn đang mắc bệnh thoái hóa khớp đầu gối?

• Ở giai đoạn đầu, người bệnh chỉ cảm thấy những cơn đau nhức thoáng qua, đau âm ỉ ở khớp gối. Cường độ đau càng tăng dần và rõ rệt hơn khi người bệnh vận động hoặc di chuyển nhiều. Bên cạnh đó, bệnh còn kèm theo hiện tượng khi co hoặc duỗi chân sẽ phát ra tiếng lục cục, lạo xạo ở đầu gối.
• Giai đoạn 2: ở giai đoạn này, triệu chứng đau sẽ xuất hiện với tần suất nhiều hơn và mức độ đau lớn hơn. Cơn đau thường xuất hiện khi người bệnh vận động đi lại, leo cầu thang hay chuyển tư thế từ ngồi sang đứng. Kèm theo đó là triệu chứng co cứng khớp vào buổi sáng sớm hoặc những hôm trái gió trở trời.
• Khi khớp bước vào giai đoạn tổn thương nặng, các cơn đau sẽ dữ dội hơn, tiếng kêu lục cục, lạo xạo ở khớp rõ rệt hơn, nhất là khi đi lên xuống cầu thang. Khi đó, khớp bị sưng to hơn, có thể xuất hiện khối u ở vùng sau khớp hoặc teo ổ khớp,…

Nguyên nhân nào dẫn đến sự xuất hiện của chứng bệnh này?

Theo các chuyên gia, chứng bệnh này xuất hiện là do một số nguyên nhân sau:

• Tuổi tác: không chỉ bệnh thoái hóa khớp đầu gối mà bất cứ căn bệnh liên quan đến xương khớp khác cũng đều tỷ lệ thuận với tuổi tác. Độ tuổi càng cao thì khả năng mắc bệnh xương khớp càng tăng. Khi tuổi càng cao, quá trình lão hóa diễn ra càng mạnh, quá trình tổng hợp của sụn bị suy giảm, tế bào sụn không có khả năng sinh sản và tái tạo, các khớp xương bị bào mòn,… gây ra tình trạng thoái hóa xương khớp.
• Do hậu quả của các chấn thương: Các chấn thương do tai nạn giao thông hay do khi chơi thể thao dẫn đến gãy xương bánh chè, giãn hoặc đứt dây chằng,… khiến sụn khớp bị tổn thương nếu không kiểm soát và chữa trị tốt sẽ dẫn đến tình trạng thoái hóa từ từ.
• Do hoạt động quá mức hoặc lười vận động: việc tham gia các môn thể thao hoặc làm các công việc lặp đi lặp lại ở tần suất cao gây nên căng thẳng ở khớp đầu gối. Nếu để lâu ngày có thể làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh. Ngược lại, việc lười hoạt động khiến sự lưu thông chất lỏng, máu và chất dinh dưỡng đến khớp không được thực hiện, khớp trở nên kém linh hoạt, vận động khó khăn và lâu dần sẽ hình thành thoái hóa.
• Do hậu quả của thừa cân béo phì: khớp gối là vị trí đảm nhiệm vai trò nâng đỡ toàn bộ trọng lượng của cơ thể. Chính vì thế, khi trọng lượng cơ thể vượt quá mức cho phép sẽ khiến khớp đầu gối phải chịu áp lực nặng nên khớp dễ bị tổn thương và dẫn đến thoái hóa.
• Do lối sống không lành mạnh: một lối sống không lành mạnh với chế độ ăn uống thiếu chất, thường xuyên ăn các món dầu mỡ, chế độ nghỉ ngơi không khoa học, thường xuyên thức khuya,… có thể khiến tình trạng thoái hóa khớp càng trở nên phức tạp. Bên cạnh đó, những người có thói quen thường xuyên đi giày cao gót cũng có nguy cơ bị thoái hóa khớp.

2. Cách phòng tránh thoái hóa khớp đầu gối

Phòng bệnh hơn chữa bệnh vẫn là câu nói được nhiều người truyền tai nhau. Đúng vậy! Mỗi chúng ta cần chăm sóc xương khớp đúng cách để ngăn chặn tình trạng thoái hóa khớp đầu gối xảy ra.

Một số biện pháp phòng tránh chứng bệnh này được khuyến khích như:

• Tập thể dục thể thao đều đặn và đúng cách để giúp cơ bắp, xương khớp phát triển khỏe mạnh, làm giảm áp lực của cơ thể lên khớp, giúp khớp vận động linh hoạt hơn. Bên cạnh đó cần hạn chế vận động quá sức, hạn chế đi giày cao gót để tránh làm cho xương khớp bị tổn thương.
• Duy trì chế độ ăn uống khoa học, bổ sung các chất dinh dưỡng và khoáng chất cần thiết cho hệ xương khớp như: canxi, Omega – 3, vitamin D hay các thực phẩm tăng chất nhờn cho khớp như cà chua, rau mồng tơi, quả bơ, chuối, ngũ cốc yến mạch,…
• Kiểm soát cân nặng của cơ thể để tránh tình trạng thừa cân béo phì gây áp lực lên khớp đầu gối.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ, chủ động theo dõi tình hình sức khỏe nói chung và tình hình xương khớp nói riêng để sớm phát hiện bệnh nếu có.
• Sử dụng thực phẩm chức năng giúp bảo vệ sụn khớp, tăng tiết dịch khớp, ngăn ngừa tình trạng viêm khớp, thoái hóa khớp.

Như vậy, bài viết trên đã giúp bạn nắm được nguyên nhân, biểu hiện cũng như cách phòng tránh bệnh thoái hóa khớp đầu gối. Hy vọng những thông tin được chia sẻ đã đem lại cho bạn những kiến thức bổ ích để có hệ xương khớp khỏe mạnh.