Viêm khớp dạng thấp là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và biến chứng

Viêm khớp dạng thấp là căn bệnh tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm tới sức khỏe. Vậy viêm khớp dạng thấp là gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Viêm khớp dạng thấp là gì?

Viêm khớp dạng thấp (hay viêm đa khớp dạng thấp) là bệnh lý do rối loạn tự miễn của cơ thể khi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào các mô của cơ thể. Bệnh gây sưng đau khớp, chủ yếu là khớp tay, khớp bàn chân, khớp gối và khớp lưng. Không chỉ làm tổn thương đến các khớp trên cơ thể, viêm khớp dạng thấp biến chứng sẽ làm tổn thương đến da, mắt, phổi, mạch máu và tim.

Viêm khớp dạng thấp ban đầu làm tổn thương niêm mạc khớp, sau đó gây sưng đau khớp và xói mòn xương, cuối cùng là khớp bị biến dạng. Do đó, người bệnh bị ảnh hưởng rất nhiều tới các sinh hoạt hằng ngày, khó khăn khi đi đứng và cúi người. Bệnh viêm khớp dạng thấp phổ biến ở độ tuổi từ 20 – 40 tuổi. Trong đó, phụ nữ trong thời kỳ mang thai có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2 – 3 lần nam giới.

Viêm khớp dạng thấp không thể điều trị khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, phát hiện bệnh sớm và điều trị liên tục ngay từ đầu sẽ làm chậm sự tiến triển của bệnh, hạn chế các triệu chứng khó chịu do bệnh gây ra. Người bệnh viêm khớp dạng thấp chủ quan không điều trị có nguy cơ bị tàn phế và nhiều biến chứng nguy hiểm khác tới các cơ quan trong cơ thể.

2. Nguyên nhân của viêm khớp dạng thấp là gì?

Hệ thống miễn dịch đóng vai trò nhận diện và loại bỏ các tác nhân lạ xâm nhập vào cơ thể. Nhưng với người bệnh viêm khớp dạng thấp, nguyên nhân của bệnh do chính hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các khớp xương gây viêm nhiễm và sưng đau khớp. Các yếu tố về bệnh lý và sinh lý là nguyên nhân chính gây ra hiện tượng rối loạn hệ miễn dịch. Tìm hiểu cụ thể nguyên nhân của viêm khớp dạng thấp dưới đây.

2.1. Yếu tố bệnh lý

• Hệ thống miễn dịch kém do cơ thể người bệnh suy nhược, gầy yếu.
• Nhiễm khuẩn: cơ thể người bệnh đang bị nhiễm khuẩn hệ tiêu hóa, hệ sinh sản hoặc hệ hô hấp. Những vi khuẩn này có thể xâm nhập trực tiếp tới các khớp xương.
• Di truyền: Trong gia đình đã từng có người mắc viêm khớp thì nguy cơ bạn mắc viêm khớp dạng thấp sẽ cao hơn.
• Tiền sử bị chấn thương như gãy xương, trật khớp, dây chằng bị tổn thương.

2.2 Yếu tố sinh lý

• Phụ nữ đang mang thai có nguy cơ bị bệnh viêm khớp dạng thấp cao hơn 2-3 lần nam giới. Nguyên nhân do giai đoạn này hormone thay đổi gây rối loạn hệ miễn dịch.

• Những người nằm trong độ tuổi trung niên có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người trẻ tuổi.
• Những người béo phì, thừa cân.
• Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học: hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, làm việc căng thẳng thường xuyên,…

Nguyên nhân của viêm khớp dạng thấp do rối loạn hệ miễn dịch cơ thể khiến khớp xương bị chính hệ miễn dịch tấn công

3. Triệu chứng của viêm khớp dạng thấp

Theo nghiên cứu của Hội thấp khớp học Hoa Kỳ, trong khoảng 6 tuần đầu của bệnh, người bệnh được chẩn đoán bị viêm khớp dạng thấp khi có 4/7 dấu hiệu sau đây:

• Buổi sáng thường bị cứng khớp kéo dài trên 1 tiếng.
• Tối tiểu 3 khớp bị sưng đau kéo dài: khớp bàn tay, khớp ngón tay, khớp cổ tay, khớp gối, khớp bàn chân, khớp cổ chân, khớp ngón chân.
• Sưng khớp đối xứng như sưng đối xứng khớp cổ tay, khớp cổ chân, sưng toàn bàn tay hay sưng toàn khớp ngón chân.
• Da nổi hạt nhỏ
• Yếu tố dạng thấp trong huyết thanh dương tính
• Hình ảnh chụp X quang tại các vị trí khớp bị tổn thương.

Ngoài ra, ở mỗi giai đoạn bệnh, viêm khớp dạng thấp sẽ có những biểu hiện cụ thể như sau:

• Giai đoạn đầu: người bệnh bị viêm màng khớp dẫn tới các khớp sưng và đau.
• Giai đoạn 2: Màng khớp bị viêm nặng, sụn khớp bắt đầu bị bào mòn và tổn thương.
• Giai đoạn 3: Sụn khớp đã bị thoái hóa và bào mòn, đầu xương bị lộ ra. Khi người bệnh vận động sẽ khá khó khăn, các khớp bị sưng tấy, cứng khớp vào buổi sáng. Một số người bệnh bị teo cơ ở giai đoạn này.
• Giai đoạn cuối: Tình trạng viêm giảm đi và bắt đầu hình thành các mô xơ, xương chùng khiến người bệnh khó có thể di chuyển, thậm chí là bại liệt.

4. Biến chứng nguy hiểm của viêm khớp dạng thấp

Tuy viêm khớp dạng thấp không gây tử vong nhưng có thể làm giảm tuổi thọ của người bệnh và gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm ở giai đoạn cuối. Cụ thể:

• Các bệnh về phổi: Viêm khớp dạng thấp làm tăng nguy cơ tắc nghẽn đường dẫn khí và tăng huyết áp trong phổi gây viêm niêm mạc phổi, hình thành sẹo phổi rất nguy hiểm.
• Biến chứng về mắt: Viêm khớp dạng thấp làm tăng nguy cơ mắc hội chứng khô mắt, mắt thường bị chói, nghiêm trọng hơn có thể gây mù lòa, giảm thị lực trầm trọng.
• Các bệnh tim mạch: Những người bệnh viêm khớp dạng thấp có nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và đột quỵ cao gấp 2 lần người bình thường. Nguyên nhân do xương khớp tổn thương chèn ép mạch máu, không thể lưu thông máu trong cơ thể.
• Tổn thương hệ thần kinh: Ở giai đoạn cuối, người bệnh viêm khớp dạng thấp thường có triệu chứng đau cổ, khó giữ thăng bằng. Đây là dấu hiệu cảnh báo hệ thần kinh bị tổn thương do bị chèn ép.
• Viêm mạch máu: tại các vị trí khớp sưng viêm, mạch máu bị chèn ép và thu hẹp làm giảm sự lưu thông máu trong cơ thể. Mạch máu cũng bị tổn thương, viêm nhiễm do vi khuẩn tại vùng khớp bị sưng.

Là căn bệnh mạn tính nên viêm khớp dạng thấp không thể điều trị khỏi hoàn toàn. Các phương pháp điều trị viêm khớp dạng thấp hiện nay chủ yếu nhằm hạn chế tái phát và các di căn nguy hiểm của bệnh. Các loại thuốc giảm đau cho viêm khớp dạng thấp sẽ có hiệu quả rõ rệt trong vài tiếng, tuy nhiên chúng thường để lại nhiều tác dụng phụ khi sử dụng quá nhiều. Do đó, khi phát hiện các dấu hiệu nêu trên, bạn không nên tự ý sử dụng thuốc giảm đau mà nên tham khảo ý kiến tư vấn của bác sĩ và tiến hành các xét nghiệm chẩn đoán bệnh kịp thời.