Bài tập phục hồi sau khi phẫu thuật thoái hóa cột sống thắt lưng

Phẫu thuật là phương pháp hiện đại hàng đầu hiện nay được sử dụng để điều trị cho bệnh nhân bị thoái hóa cột sống thắt lưng. Bạn bận rộn và không có thời gian đến các trung tâm phục hồi chức năng? Đừng lo lắng, ngay trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn các bài tập phục hồi thoái hóa cột sống thắt lưng giúp phục hồi nhanh sau phẫu thuật.

1. Khi nào bệnh nhân cần phẫu thuật thoái hóa cột sống thắt lưng?

Khi bệnh nhân phát hiện mình bị thoái hóa cột sống thắt lưng, phương pháp điều trị đầu tiên mà bác sĩ chỉ định cho bệnh nhân không phải phẫu thuật mà là các biện pháp điều trị bảo tồn như sử dụng thuốc, hay vật lý trị liệu. Phẫu thuật chỉ được lựa chọn khi:

• Bệnh nhân thoái hóa cột sống lưng đã được điều trị bảo tồn bằng thuốc và vật lý trị liệu trong ba tháng nhưng không đáp ứng hoặc đáp ứng rất kém với điều trị. Khi đó, bệnh nhân sẽ được tư vấn về các phương pháp phẫu thuật có thể được sử dụng để điều trị bệnh dựa trên tình trạng bệnh của bệnh nhân.
• Các trường hợp bệnh nhân thoái hóa cột sống lưng đau dữ dội, có các dấu hiệu nặng của chèn ép các rễ thần kinh vùng cột sống bị tổn thương, bệnh nhân có dấu hiệu của chèn ép tủy sống, ống sống, hoặc cột sống bị biến dạng quá nhiều gây ảnh hưởng lớn. Đây là các dấu hiệu nặng của bệnh, bệnh nhân cần được phẫu thuật để giải phóng thần kinh bị chèn ép.

Nếu bệnh nhân thoái hóa cột sống thắt lưng không nằm trong hai nhóm trên sẽ được cố gắng hết sức điều trị bằng các phương pháp bảo tồn.

2. Các phương pháp phẫu thuật hay được sử dụng hiện nay

Hiện nay có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau được sử dụng để điều trị thoái hóa cột sống lưng. Mỗi phương pháp phẫu thuật đều có những ưu và nhược điểm khác nhau trong quá trình thực hiện, nhưng phẫu thuật cột sống luôn là phẫu thuật lớn và có độ khó khi thực hiện cao.

• Mổ hở là phương pháp mổ truyền thống, khi thực hiện yêu cầu bộc lộ hoàn toàn phẫu trường nên có nhiều nguy cơ khác nhau có thể xảy ra trong quá trình phẫu thuật. Tuy nhiên, đây vẫn là phương pháp điều trị thoái hóa cột sống lưng được sử dụng ở nhiều cơ sở y tế.
• Mổ nội soi, là phương pháp mổ thoái hóa cột sống lưng có sự cải tiến hơn về kỹ thuật so với mổ hở, phẫu thuật sẽ được thực hiện thông qua các lỗ trên da bệnh nhân. Vì vậy hạn chế tối đa sự bộc lộ phẫu trường nên cũng ít nguy cơ hơn so với mổ hở.
• Mổ cố định cột sống lưng, bác sĩ sẽ loại bỏ đi các phần thừa của cột sống do quá trình thoái hóa gây nên như phần thừa đĩa đệm,… đồng thời nắn chỉnh lại các biến dạng. Cố định lại hình dáng của cột sống về gần giống với tự nhiên nhất bằng nẹp, vít và dây kim loại.
• Mổ thay đĩa đệm, thay thế đĩa đệm đã bị tổn thương ở bệnh nhân thoái hóa cột sống lưng bằng sản phẩm đĩa đệm nhân tạo để làm giảm áp lực lên các dây thần kinh.

3. Các biến chứng có thể xảy ra khi phẫu thuật thoái hóa cột sống thắt lưng

Do là phẫu thuật lớn, có độ phức tạp cao, nhiều cơ quan liên quan và vùng phẫu thuật rộng nên phẫu thuật thoái hóa cột sống lưng có thể xảy ra nhiều biến chứng nguy hiểm khác nhau. Những biến chứng này có thể biểu hiện ngay khi phẫu thuật hoặc biểu hiện sau phẫu thuật. Các biến chứng có thể gặp trong phẫu thuật thoái hóa cột sống lưng như:

• Chảy máu nhiều và nhiễm trùng sau mổ ( có thể là nhiễm trùng vết mổ hoặc nặng hơn là nhiễm trùng toàn thân).
• Tổn thương các thành phần thần kinh lân cận như dây thần kinh, rễ thần kinh,…
• Vết mổ lâu lành, lâu hồi phục
• Vẫn có khả năng tái phát bệnh.

Phẫu thuật thoái hóa cột sống lưng là phương pháp hiện đại nhưng không phải có thể được áp dụng ở mọi trường hợp bệnh, và cũng có rất nhiều biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Do vậy, người bệnh nên quan tâm hơn đến sức khỏe của mình, tuân thủ điều trị để tránh làm bệnh tiến triển nặng hơn.

4. Bài tập giúp phục hồi sau khi phẫu thuật thoái hóa cột sống thắt lưng

4.1. Bài tập kéo giãn cơ lưng

Ở bài tập này, bạn nên chuẩn bị bị mình một tấm thảm để thực hiện các thao tác dễ dàng và thoải mái:

• Nằm ngửa trên thảm hoặc mặt phẳng bằng như giường, sàn nhà…
• Duỗi thẳng một chân, chân còn lại cp gối
• Dùng hai bàn tay kéo sát đầu gối về hướng ngực
• Hít thở sâu, đều nhịp nhàng
• Duỗi thẳng chân về tư thế ban đầu, thở ra
• Đổi chân và bắt đầu thực hiện tương tự các bước như đã hướng dẫn ở trên

4.2. Bài tập kéo giãn cơ lưng 2 bên

• Nằm ngửa trên thảm, co hai chân lên.
• Dùng hai bàn tay đan vào nhau để kéo đầu gối về sát ngực
• Trong lúc thực hiện động tác, hít thở thật sâu
• Cuối cùng duỗi thẳng hai chân về vị trí co như ban đầu, đồng thời thở ra.

4. 3. Bài tập nghiêng phần xương chậu về phía sau

Ở nhóm bài tập phục hồi thoái hóa cột sống thắt lưng này bạn nằm với tư thế thoải mái. Co hai đầu gối tạo nhưng vẫn giữ bàn chân chạm sàn. Đồng thời, hai bàn tay đặt sát mặt sàn

4.3.1. Bài tập nhẹ

• Gồng cơ bụng, đảm bảo lưng song song và chạm sát mặt sàn. Đồng thời hít vào một hơi thật sâu
• Thư giãn, giữ cho cơ bụng ở trạng thái thoải mái nhất và thở ra.

4.3.2. Bài tập tăng tiến

• Gồng cơ bụng sao cho sống lưng sát với mặt sàn
• Nhấc mông lên khỏi mặt sàn và hít thở sâu
• Hạ mông nhẹ nhàng, chậm rãi xuống sàn sao cho lưng sát với nền nhà. Đồng thời thở ra.

4.4. Bài tập di động cột sống

• Nằm ngửa trên thảm, giữ cơ thể ở trạng thái thoải mái, lưng sát với sàn.
• Đan ngón tay và đặt dọc sau gáy hoặc để dọc theo thân mình.
• Lưng thẳng, sát với mặt thảm. Nhấc nhẹ phần mông lên cao và hít thở thật sâu.
• Từ từ ưỡn lưng lên không trung và hạ thấp mông xuống sàn nhà. Đồng thời thở oxy ra.
• Đối với động tác này, bạn nên thực hiện luân phiên, không nên tập liên tục vì rất dễ đuối sức và nhanh mệt.

4.5. Bài tập kéo giãn cơ thân

• Nằm thẳng lưng trên mặt thẳm, hai chân để dọc song song với nền nhà.
• Đan ngón tay lại với nhau để dọc trên bụng hoặc để ra sau gáy.
• Hai chân nghiêng về một bên nhất định sao cho càng gần với sàn càng tốt. Hít thở thật sâu.
• Giữ tư thế này trong khoảng 5 giây sau đó trở về tư thế ban đầu, đồng thời thở mạnh.
• Đổi bên và tiếp tục thực hiện các bước theo hướng dẫn

4.6. Bài tập kéo giãn nhóm cơ dạng

• Nằm thẳng người trên sàn.
• Để hai bàn tay đan vào nhau ra sau gáy hoặc đặt dọc theo thân.
• Một chân duỗi thẳng, song song với sàn và được nâng đỡ. Chân còn lại giơ lên cao, tạo thành góc 45 độ. Xoay nhẹ nhàng và chậm về phía đối diện, sau đó duỗi thẳng bàn chân xuống và hít thở sâu.
• Về phân mông, ở phía chân giơ cao, bạn cần đảm bảo mông sát với mặt sàn.
• Đầu gối giữ thẳng, sau đó hạ chân xuống chậm rãi và thở ra.
• Đôi chân và thực hiện theo các bước tương tự.