Cách nhận biết triệu chứng rách sụn khớp gối trước khi quá muộn

Khớp gối là nơi tiếp giáp của ba xương chính gồm xương đùi, xương bánh chè và xương ống chân do đó các đầu xương sẽ có một lớp sụn bao phủ. Rách sụn khớp gối thường xảy ra khi chơi thể thao, bị ngã hoặc bị tai nạn giao thông và sẽ khiến người bệnh đau, khó chịu, ảnh hưởng đến vận động. Để hiểu rõ hơn về vị trí, dấu hiệu cũng như cách điều trị thì bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải quyết những thắc mắc đó.

1. Vị trí, vai trò của sụn khớp gối

Sụn khớp gối là nơi tiếp giáp của ba xương chính gồm xương đùi, xương bánh chè và xương ống chân ngoài ra còn có sụn chêm khớp gối nằm ở giữa đầu xương đùi và đầu trên xương chày cũng rất dễ rách khi bị ngã hoặc vận động mạnh.

Mỗi đầu gối có hai miếng sụn chêm như miếng đệm nên đặc trưng của sụn chêm khớp gối là nó khá dai, có tính đàn hồi cao; ngoài ra sụn chêm nằm trong khớp có hình chữ C còn nằm ngoài khớp thì có hình chữ O.

Khớp gối thường chịu toàn bộ trọng tải của cơ thể nên đây là bộ phận quan trọng tạo nên sự vững chắc của khớp gối giúp hấp thụ lực làm giảm xóc cho cơ thể khi di chuyển, phân bố hoạt dịch bôi trơn và dinh dưỡng sụn khớp nhằm đảm bảo khớp hoạt động ổn định do đó khi bạn bị rách sụn sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến khả năng di chuyển và vận động của người bệnh.

2. Nguyên nhân gây rách sụn khớp gối

Rách sụn khớp gối là tình trạng cực kỳ phổ biến và không ngoại trừ người lớn hay trẻ nhỏ. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc bị rách sụn nhưng chủ yếu là do chấn thương thể thao, tai nạn và sụn khớp gối có rất nhiều hình thái rách như: rách sụn chêm dọc, rách sụn chêm ngang, rách sụn chêm hình nan hoa hay hình vạt, …

Rách sụn chêm ở trẻ em thường do chơi đùa chạy nhảy, vận động mạnh và thường bị do khi gối gấp đồng thời chân vặn xoắn sẽ gây ra hiện tượng rách sụn chêm ở trẻ còn đối với người lớn tuổi thì thường do hoạt động đứng lên hay ngồi xuống trong tư thế chân hơi vặn sẽ khiến sụn khớp gối dễ bị rách vì khớp gối đã bị thoái hóa.

Trong trường hợp đầu gối bị đau sưng và không di chuyển đầu gối bình thường được thì bạn nên đi thăm khám để nhận được lời khuyên của bác sĩ để điều trị kịp thời.

3. Dấu hiệu bị rách sụn khớp gối

Khi bị rách sụn khớp gối, người bệnh vẫn có thể đi lại bình thường hoặc thậm chí còn có thể vận động mạnh như chơi thể thao hay thi đấu nhưng cơn đau sẽ xuất hiện sau 2 đến 3 ngày và đầu gối sẽ dần sưng lên, vận động ngày một khó khăn.

Những dấu hiệu khi bị rách khớp gối như: cảm giác đầu gối như bị bật ra, đau và sưng; đặc biệt đau khi xoay đầu gối; có tiếng “nổ” khi bị rách sụn khớp gối; khớp gối bị kẹt; vận động cảm giác có tiếng lục cục trong khớp; gặp khó khăn trong đi lại; khó co duỗi và cảm thấy đau nhức khi ấn vào khe khớp gối do đó khi có những dấu hiệu trên bạn nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

4. Điều trị rách sụn khớp gối

Khi được nghi ngờ bị rách sụn khớp gối bạn sẽ được thực hiện các phương pháp sau để kiểm tra xem bạn có thực sự đã bị rách hay không:

• Chụp X quang: phương pháp này giúp quan sát hình ảnh từ khớp gối, giúp các bác sĩ đánh giá được tình trạng xương và sụn khớp gối.
• Chụp cộng hưởng: đây là phương pháp giúp các bác sĩ đánh giá được tình trạng tổn thương của sụn khớp gối cho nó cho hình ảnh và chẩn đoán chính xác cũng như chi tiết hơn chụp X quang.
• Nội soi: giúp bác sĩ quan sát khớp gối, nắm bắt được mức độ tổn thương cũng như hình thái rách của sụn từ đó đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả nhất cho người bệnh.

Tùy thuộc vào từng vị trí, kích thước cũng như hình thái rách của sụn khớp gối mà các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị khác nhau để đạt được hiệu quả và hồi phục nhanh nhất cho người bệnh.

Đối với rách sụn vùng giàu mạch máu (rách sụn chêm bờ bao khớp) nếu vết rách nhỏ có thể tự lành do có nhiều mạch máu nuôi ngoài ra đối với những người bị rách sụn vùng vô mạch thì đây là trường hợp nghiêm trọng nhất do không có khả năng phục hồi do đó bác sĩ bắt buộc phải cắt bỏ phần sụn chêm bị rách.

Rách sụn ở vùng trung gian, rách sụn chêm ở ⅓ giữa có thể lành nhanh chóng nếu được điều trị đúng cách nhưng hiệu quả phục hồi lâu hơn khi bị ở vùng ⅓ ngoài và trường hợp bị rách ở ⅓ trong (bờ tự do) sẽ tương tự như bị rách sụn ở vùng vô mạch, rất khó điều trị, buộc phải cắt bỏ.

Việc điều trị rách sụn chêm có 2 cách thông thường: phẫu thuật và không phẫu thuật. Đối với trường hợp không phẫu thuật thì trường hợp đa phần bị rách nhỏ, tình trạng nhẹ, ít gây đau và ảnh hưởng đến vận động do đó bệnh nhân có thể sử dụng các loại thuốc chống viêm, giảm phù nề kết hợp chườm đá, băng thun gối, nghỉ ngơi và hạn chế vận động sẽ giúp chỗ rách mau lành hơn.

Điều trị rách sụn gối bằng phương pháp phẫu thuật có thể là cắt toàn bộ phần sụn hoặc một phần thường được sử dụng phương pháp phẫu thuật nội soi hay khâu sụn tùy thuộc vào mức độ rách và vùng bị tổn thương.

Sau khi phẫu thuật thông thường chân sẽ được nẹp khoảng 3 tuần, trường hợp khâu sụn khớp hồi phục sẽ nhanh hơn nhưng bị hạn chế cử động nhiều hơn là việc cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ. Người bệnh còn có thể được điều trị phục hồi chức năng nếu vết thương khá nặng, việc điều trị phục hồi chức năng sau khi lành vết thương giúp người bệnh sớm trở về tình trạng ban đầu, tránh bị thoái hóa sụn khớp gối.

Tuy nhiên dù điều trị bằng cách nào đi nữa thì người bệnh cũng cần hạn chế vận động để vết thương nhanh lành cũng như sau khi có dấu hiệu hồi phục thì nên vận động nhẹ nhàng để tránh tình trạng teo cơ và ỳ xương khớp.

Để tránh bị rách sụn khớp gối bạn cần có lối sống lành mạnh, hạn chế vận động mạnh quá sức hay sai tư thế cũng như bổ sung các thực phẩm tốt cho sụn khớp, vận động thể dục thể thao hợp lý để sụn khớp luôn khỏe mạnh. Trong trường hợp đang điều trị bạn nên hạn chế di chuyển, hoạt động nhiều làm cơn đau nặng hơn cho đến khi chúng biến mất và vào lúc này bạn có thể vận động nhẹ nhàng để sụn khớp dần thích nghi lại sau thời gian dài hồi phục.