Giải pháp chăm sóc điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

Theo các chuyên gia về xương khớp cho biết, trong số các loại thoát vị đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ nguy hiểm hơn cả. Do cổ là bộ phận có cấu trúc phức tạp, tập trung rất nhiều dây thần kinh và động mạch quan trọng và cũng thường xuyên phải vận động nên đĩa đệm dễ tổn thương, thoát vị hơn cả.

Khi có các biểu hiện đặc trưng sau đây, người bệnh cần thăm khám ngay, việc thăm khám và tìm cách chữa thoát vị đĩa đệm cột sống cổ sớm sẽ giúp người bệnh giảm được thời gian điều trị, hạn chế biến chứng nguy hại về sau:

• Đau nhức diện rộng khởi phát tại 1 hoặc 2 đốt sống cổ. Từ đó, cảm giác đau lan rộng sang 1 hoặc 2 bả vai, cánh tay, thậm chí lan tới đầu.
• Cảm giác tê bì, ngứa ngáy chân tay do khối thoát vị đĩa đệm cổ chèn ép vào tủy sống.
• Chức năng vận động bị hạn chế: người bệnh gặp khó khăn khi cử động cổ sang 2 bên, đưa tay lên cao hoặc ra sau lưng; căng cứng bắp chân khi đi bộ.
• Cơ chân suy yếu do khối thoát vị đĩa đệm chèn vào tủy sống, cảm giác rõ rệt nhất là cơ đùi và bắp chân.
• Ngoài ra, người bệnh còn có thể cảm thấy đau 1 bên lồng ngực, khó thở, mắc chứng bí tiểu, tiểu khó…

2. Các phương pháp chăm sóc người bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ

2.1. Người bệnh cần được nghỉ ngơi đủ

Khi bị bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống, thoát vị đĩa đệm cổ, người bệnh cần được nghỉ ngơi hợp lý. Trong thời gian điều trị bệnh, tuyệt đối không được để người bệnh làm các công việc nặng nhọc, bê vác vật nặng, lao động quá sức.

Đặc biệt với những người mới thực hiện phẫu thuật xong thì cần đảm bảo tuyệt đối về thời gian nghỉ ngơi tại chỗ và sau đó dần dần tập các vận động nhẹ nhàng theo hướng dẫn của bác sĩ.

Cụ thể sau khi phẫu thuật cần nằm nghỉ hoàn toàn tại giường bệnh từ 1 – 2 tuần (tùy mức độ hồi phục của vết mổ). Đảm bảo không vận động vùng đầu, cổ trong thời gian này để tránh cho vết mổ bị tác động dễ bục chỉ, nhiễm trùng rất nguy hiểm.

Sau đó, người bệnh cần nghỉ ngơi thoải mái, chỉ sinh hoạt cá nhân nhẹ nhàng từ 6 tháng tới 1 năm. Cổ là bộ phận rất quan trọng, có thể ảnh hưởng tới toàn bộ cơ thể nên khi di chuyển người bệnh cần có người bệnh cạnh dìu, đỡ, đặc biệt là khi nằm và ngồi dậy. Bất cứ tác động nào trong thời gian này cũng có thể gây ra những ảnh hưởng khôn lường cho sức khỏe người bệnh.

2.2. Chăm sóc người bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống cổ bằng vật lý trị liệu

Sau khi kết thúc giai đoạn nghỉ ngơi tại chỗ hoàn toàn, người bệnh cần bắt đầu thực hiện vật lý trị liệu để phục hồi chức năng vận động. các bài tập vật lý trị liệu là giúp cho các cơ gân, phần xương của cột sống được co giãn, tăng sự đàn hồi, dẻo dai của các khối cơ lưng và bụng.

Tùy vào thể trạng của bệnh nhân, bác sĩ điều trị sẽ cho lời khuyên về những bài tập thoát vị đĩa đệm cột sống cổ phù hợp và hướng dẫn cụ thể về thời gian, cường độ tập luyện. Đặc biệt với những bệnh nhân tập vật lý trị liệu sau phẫu thuật, cần tới trung tâm phục hồi chức năng và tập luyện dưới sự hỗ trợ của kỹ thuật viên, không được tự ý tập luyện tại nhà khi chưa có hướng dẫn cụ thể của bác sĩ.

2.3. Một số lưu ý quan trọng chăm sóc bệnh nhân sau mổ

Sau khi thực hiện mổ thoát vị đĩa đệm cổ, thường người bệnh sẽ gặp khó khăn trong việc ăn uống, nhất là với kỹ thuật mổ đường trước. Để giảm đau nhanh, người bệnh cần tập nói chuyện, tập nuốt, tập uống nước từ sớm, cảm giác đau sẽ giảm bớt sau khoảng 4 – 5 ngày.

Trong trường hợp phẫu thuật cần đặt mảnh ghép và nẹp cố cố định cột sống cổ, người bệnh cần tuân thủ đúng thời gian sử dụng nẹp cứng cổ từ 3 – 6 tuần.

Sau thời gian bắt buộc sử dụng nẹp cố định cổ, khi ra ngoài người bệnh vẫn nên duy trì sử dụng nẹp cổ để tránh chấn thương ngoài ý muốn. Nẹp cổ cứng thường chèn vào xương hàm, vai, xương đòn, gây đau cho người bệnh và còn làm cứng mỏi vai gáy.

Vì vậy, sau khi hết thời gian dùng nẹp, người bệnh cần tích cực tập các động tác phù hợp để giảm bớt cảm giác khó chịu đồng thời phục hồi chức năng vận động của cổ, vai gáy tốt hơn.

3. Các bài tập thoát vị đĩa đệm cột sống cổ dễ thực hiện

Trước khi thực hành bài tập, bạn cần khởi động nhẹ bằng một vài động tác giãn cơ, hít thở sâu, giữ cho tinh thần vui vẻ, thoải mái và tốt nhất nên có một không gian tập luyện thoáng đãng. Một số bài tập thoát vị đĩa đệm cột sống cổ đơn giản thực hiện được ở bất cứ đâu:

• Bài tập kéo giãn cơ thang: Với bài tập này, trước hết bạn cần ngồi xếp chân thoải mái, lưng thẳng. Tiếp đó, từ từ nghiêng cổ sang bên trái và dùng tay đặt lên đầu để kéo nhẹ nhàng, tăng áp lực kéo dãn phần cổ và vai trong vòng 10s. Sau đó thực hiện như vậy với bên còn lại. Luân phiên thực hiện khoảng 5 – 10 lần cho mỗi bên.

• Bài tập kéo giãn cổ sau: Bài tập thoát vị đĩa đệm cổ này cũng tương tự như tập kéo giãn cơ thang. Chỉ khác là bạn cần gập cổ về phía trước sao cho cằm hướng về phía ngực. Có thể dùng tay kéo nhẹ đầu xuống hoặc không. Giữ nguyên tư thế trong vòng 10s sau đó trở lại như ban đầu. Thực hiện liên tục khoảng 5 – 10 lần.
• Bài tập xoay cổ: Nhẹ nhàng xoay đầu và cổ theo chiều kim đồng hồ sao cho cảm nhận cơ vùng cổ và vai được kéo căng nhẹ nhàng. Sau đó xoay ngược chiều kim đồng hồ và luân phiên thực hiện như vậy khoảng 5 lần. Không nên tập bài tập thoát vị đĩa đệm cột sống cổ này khi đang cảm thấy chóng mặt, buồn nôn hoặc không tỉnh táo.
• Bài tập tăng cường kháng cự: Bạn dùng 1 tay đặt lên trán, đẩy từ từ đầu về phía sau rồi giữ nguyên trong vòng 10s. Thực hiện tương tự với bên trái, phải của cổ. Mỗi bên thực hiện khoảng 3 – 4 lần luân phiên.
• Bài tập tăng cường cơ cổ: Bạn nằm thẳng trên mặt sàn phẳng (tốt nhất nên dùng thảm tập), dùng sức nhẹ nhàng nâng đầu lên và cúi cằm về phía ngực, giữ nguyên trong vòng 3s. Thực hiện khoảng 3 lần liên tiếp.

Các bài tập trên đây rất đơn giản, không cần có máy móc hỗ trợ hay điều kiện tập luyện đặc biệt. Vì cổ là bộ phận rất quan trọng, chỉ cần 1 tổn thương nhỏ cũng có thể ảnh hưởng tới toàn cơ thể nên trước hết, người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định tập các bài tập thoát vị đĩa đệm cột sống cổ.