Các triệu chứng viêm khớp đầu gối điển hình nhất ai cũng có thể nhận diện

Các triệu chứng viêm khớp đầu gối rất điển hình và có thể nhận ra ngay sau một vài dấu hiệu ban đầu.

Khớp gối là một trong những khớp lớn của cơ thể phải chịu trọng trách gánh toàn bộ phần cơ thể. Do phải chống đỡ toàn bộ cơ thể nên khớp gối rất dễ bị viêm, sưng đau.

1. Cấu tạo của khớp đầu gối

Khớp đầu gối có cấu tạo gồm các phần: xương đùi trên, xương chày dưới và xương bánh chè ở phía trước.

Bên trong 2 xương là một lớp tráng, được gọi là lớp sụn khớp. Lớp sụn khớp này rất trơn và láng nhằm giúp cho các xương không bị cọ vào nhau.

Giữa hai khớp xương: xương đùi và xương chày là lớp sụn chêm nhằm giúp khớp giảm sóc.

Quanh khớp gối còn có bao khớp và dây chằng có nhiệm vụ giữ sao cho khớp gối luôn chắc, không bị lỏng lẻo. Trong đó, dây chằng có 4 loại chính: dây chằng phía trước, dây chằng phía sau và 2 dây chằng hai bên.

Ngoài ra, bao xung quanh dây chằng còn có một hệ thống gân cơ bảo vệ khớp gối.

Tuy nhiên, khớp gối lại đảm nhận vai trò gánh toàn bộ trọng tải cơ thể và phải hoạt động nhiều với những động tác chịu lực khác nhau. Do đó, khớp gối rất dễ bị viêm. Những người dễ mắc bệnh viêm khớp gối bao gồm: người cao tuổi, các vận động viên thể thao và phụ nữ có thói quen đi giày cao gót.

2. Các dạng viêm khớp đầu gối

Viêm khớp gối có nhiều dạng và viêm tại nhiều vị trí khác nhau, có thể tại khớp hoặc các phần phụ bao quanh khớp và nó bao gồm các dạng sau:

•  Viêm bao hoạt dịch: Bao hoạt dịch chính là các sợi xơ mềm, nằm bên trong bao khớp. Nó có nhiệm vụ tiết ra dịch nhầy, bôi trơn và nuôi dưỡng sụn khớp. Một khi bao hoạt dịch bị viêm, nó sẽ liên tiếp tạo ra những cơn đau nhức rất khó chịu và khớp gối bị co cứng.
• Viêm gân bánh chè: Gân bánh chè có mặt ở khớp gối để giúp cho đôi chân có thể hoạt động với nhiều tư thế và động tác khác nhau. Khi có các tổn thương làm ảnh hưởng đến phần dây chằng nối xương bánh chè đến xương ống quyển, nó sẽ sinh ra viêm gân bánh chè và làm đau nhức khớp gối.
• Viêm khớp gối: Thông thường các triệu chứng sưng tấy, đỏ chứng tỏ khớp gối đã bị viêm. Tình trạng này xảy ra là do lớp sụn giữa các khớp gối bị bảo mỏng dần trong quá trình thoái theo tuổi tác. Khi khớp gối bị viêm mãn tính luôn có những đau đớn dai dẳng khiến người bệnh mệt mỏi và dần dẫn đến suy nhược. Các cơn đau thường âm ỉ, nhói trong khớp, hoặc gây sưng và cứng rất khó chịu khi vận động và đi lại.
• Viêm thấp khớp gối: Đây là tình trạng dây chằng, cơ, gân quanh khớp gối bị tấy sưng và viêm đỏ. Nó rất đau và khiến người bệnh có thể sốt, sụt ký nhanh, thiếu máu, ăn kém, suy nhược… Đây cũng chính là những triệu chứng viêm khớp gối rất phiền toái mà bất cứ bệnh nhân nào cũng muốn mau chóng thoát khỏi.
• Gout: Khi tinh thể acid uric tồn đọng lại trong các khớp sẽ sinh ra bệnh gout, một dạng viêm khớp rất đặc biệt. Ngoài những trường hợp gout ảnh hưởng đến các ngón chân cái, nó cũng có thể gây ra những chứng viêm đau ở vùng đầu gối.
• Bệnh giả Gout: Sở dĩ gọi là bệnh giả gout vì nó rất dễ bị nhầm lẫn với bệnh gout. Giả gút là do các tinh thể calcium pyrophosphate phát triển trong các dịch khớp gây ra và không vị trí nào khác, đầu gối chính là nơi dễ bị bệnh giả gút hành hạ nhất.
• Viêm khớp gối nhiễm khuẩn: Viêm khớp gối còn có một dạng khác do nhiễm khuẩn mà ra. Thông thường thì viêm khớp gối nhiễm khuẩn thường đi kèm với cơn sốt cao.

3. Các triệu chứng của viêm khớp đầu gối

Nhìn chung, khi bị viêm khớp gối các triệu chứng thường gây đau, cử động phát ra tiếng lạo xạo, khớp lỏng lẻo, buổi sáng thấy cơ cứng và có cảm giác nóng khi chạm vào chỗ sưng viêm.

• Đau: Không có người bệnh nào bị viêm khớp gối mà thoát khỏi những đau đớn do tổn thương sụn và xương dưới sụn gây ra. Cơn đau thường xuất hiện lúc sáng sớm, khi mới ngủ dậy và đi kèm cảm giác cơ cứng. Càng vận động sẽ càng thấy đau, nhất là những khi ngồi xổm, leo cầu thang, đứng lên ngồi xuống hoặc co duỗi chân.
• Sưng: Tại vùng da bị viêm khớp gối có dấu hiệu sưng đỏ và khi chạm tay lên vùng da đó sẽ có cảm giác hơi nóng, ấn nhẹ vào cũng thấy đau. Tuy nhiên, sưng khớp gối cũng có thể không phải là triệu chứng viêm khớp gối mà là tràn dịch khớp gối hoặc viêm màng bao hoạt dịch. Với những trường hợp này để phân biệt, có thể quan sát chỗ sưng. Thông thường nếu không phải viêm khớp gối nó sẽ sưng rất to, chồi lên hẳn khỏi bề mặt da và ngày càng to hơn.
• Cứng khớp: Sáng ra thấy cứng khớp, không buồn nhấc chân khỏi giường vì quá đau, đó là một trong những triệu chứng viêm khớp rất điển hình. Thời gian bị cứng khớp có thể kéo dài đến 30 phút và phải làm đủ mọi động tác vận động thì khớp mới mềm ra.
• Khớp phát ra tiếng lạo xạo: Khi cử động, nếu thấy có cảm giác khô khớp, đầu gối phát ra tiếng kêu lạo xạo hoặc răng rắc thì điều đó cho thấy khớp gối đã bị viêm hoặc thoái hóa.

Khi khớp gối bị viêm, người bệnh sẽ nhận thấy rất bức bối, vừa đau về thể xác, vừa ức chế về tâm lý do không thể đi lại và hoạt động nhiều.

4. Các yếu tố tăng nguy cơ viêm khớp đầu gối

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ viêm khớp gối, bao gồm: tuổi tác, giới tính, trọng lượng vượt quá mức cho phép, các vấn đề về cơ (có một chân ngắn hơn khác, đầu gối thẳng, bàn chân phẳng), chấn thương do thiếu linh hoạt cơ bắp, chơi các môn thể thao gây áp lực lớn lên đầu gối,…

Ngoài ra, các nguy cơ tăng viêm khớp gối còn có thể do tư thế ngồi xổm (gây áp lực lớn lên khớp gối), đi lại quá nhiều, vận động quá ít, uống các thức uống có chất kích thích mạnh (như rượu, bia), thức khuya dậy sớm do căng thẳng, chế độ ăn quá giàu đạm và muối, lạm dụng thuốc giảm đau nhanh… Tất cả những yếu tố trên đều có thể làm tăng nguy cơ viêm khớp gối cho dù bạn đã đến tuổi lão hóa hay chưa lão hóa. Tất nhiên, theo thời gian, tuổi tác, thoái hóa xương khớp vẫn là nguyên nhân hàng đầu cho những chứng đau khớp, trong đó có viêm khớp gối.

5. Những cách giảm đau cho bệnh nhân viêm khớp đầu gối

Để giảm đau trong thời gian bị viêm khớp, bạn có thể thử những cách sau:

• Hạn chế hoặc ngừng hẳn các vận động phải dùng đến khớp gối khi có triệu chứng viêm đau khớp gối
• Dùng phương pháp chườm lạnh để đắp lên khớp viêm.
• Khi nằm hoặc ngồi đều kê cao chân, thư giãn tránh cho các mạch máu li ti đã vỡ sẽ dồn lại và gây bầm tím.
• Khi bắt buộc phải di chuyển, nên dùng dụng cụ nẹp gối hoặc gậy chống.

Sau khi đã dùng các cách này vẫn không thấy đỡ, nên thăm khám để biết cách điều trị viêm khớp gối hiệu quả trong giai đoạn sớm. Tuy nhiên, dù là cách gì cũng khó đạt được kết quả điều trị như mong muốn nếu không biết 3 nguyên tắc sau:  Giữ trọng lượng cơ thể ở mức cân nặng phù hợp với chỉ số BMI chuẩn; Thử kết hợp tập các bài tập tăng sức dẻo dai cho cơ; Tập thể dục thông minh theo hướng dẫn của chuyên gia.

Ngoài ra, bạn có thể áp dụng bài thuốc trị viêm khớp gối theo Đông y để giúp bệnh tiến triển tốt hơn.

Bài thuốc phổ biến nhất được các bệnh nhân viêm khớp gối hay dùng đó là cám ngâm giấm với các thành phần:

• Cám (vitamin B1): Chống phù, trị viêm và ngừa đau nhức.
• Giấm: Có vị chua, giúp làm mềm và làm sạch.
• Muối bọt: Tan máu bầm.

Cách làm: Chuẩn bị các nguyên liệu gồm: 1 bát nhỏ cám tốt (không pha các thức ăn khác), 1 bát giấm nuôi, 1 thìa canh muối bọt. Cho cám và giấm vào trộn đều, nấu trên lửa nhỏ đến khi sền sệt thì thêm muối bọt vào để muối không bay hơi. Khi hỗn hợp đã nguội, bạn nặn thành bánh tròn và đắp lên lên đau, sau đó băng lại để qua đêm. Nếu bệnh nhẹ, ngày chỉ 1 lần là đủ. Nếu nặng hơn, tăng cường 3 lần/ ngày.

Cách này có thể làm da nổi mụn li ti nhưng không đáng kể. Bù lại bạn sẽ bớt viêm, đỏ, sưng và nhờ đó đầu gối sớm phục hồi chức năng, đi đứng sẽ dễ dàng.

Trên đây là các triệu chứng viêm khớp đầu gối cũng như cách điều trị bệnh. Mong rằng bạn đã hiểu hơn về căn bệnh này và sớm tìm ra phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng bệnh của mình nhé.