Thoái hóa xương: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Tình trạng thoái hóa xương khá phổ biến ở Việt Nam. Căn bệnh này đang ngày có xu hướng trẻ hóa hơn. Nó dẫn đến những hậu quả không hề nhẹ cho sức khỏe của con người. Vì thế, các bạn hãy theo dõi bài viết sau để có những hiểu biết kỹ càng hơn về căn bệnh này. Từ đó, có biện pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.

Thoái hóa xương là gì?

Thoái hóa xương hay thoái hóa khớp xương là một bệnh lý viêm xương khớp khá phổ biến hiện nay. Nó là hiện tượng sưng viêm, đau nhức ở các vị trí như xương sống, khớp háng, khớp gối, khớp bàn tay, bàn chân…. Tùy theo mức độ bệnh trạng mà hiện thường này ảnh hưởng khác nhau tới chức năng vận động của cơ thể.

Nguyên nhân thoái hóa xương

Thoái hóa xương có thể bị gây ra bởi khá nhiều nguyên nhân khác nhau. Một số những nguyên nhân nổi bật có thể kể đến như:

Thoái hóa sụn khớp

Giữa các đầu xương là sự kết nối bởi sụn khớp. Tấm đệm bọc này có chức năng vừa bảo vệ, vừa làm giảm ma sát khi các đầu khớp vận động. Một khi tấm đệm này bị tổn thương do tình trạng thoái hóa, nó sẽ dần mòn đi. Sự ma sát trực tiếp khi vận động của các khớp xương với nhau dẫn đến cảm giác đau đớn cho người bệnh.

Vấn đề tuổi tác

Tuổi càng cao thì các chức năng của các cơ quan, trong đó có xương khớp cũng ngày một suy giảm. Nó có thể là nguyên nhân gây ra thoái hóa xương.

Do hậu chấn thương xương khớp

Xương khớp bị tổn thương do các chấn thương ảnh hưởng đến quá trình phát triển tự nhiên của xương khớp. Đó có thể là do tai nạn xe cộ, tai nạn lao động, tai nạn trong thi đấu thể thao,…Nó khiến cho xương khớp rất dễ bị thoái hóa.

Thoái hóa xương do ít vận động

Hệ xương khớp của con người như một cỗ máy, rất cần được thường xuyên hoạt động một cách đúng kỹ thuật. Nếu như quá ít vận động những động tác, bài tập thể dục thể thao nhẹ nhàng tốt cho sự phát triển của hệ xương khớp thì về lâu về dài sẽ gia tăng nguy cơ bị thoái hóa.

Vận động sai tư thế

Việc vận động sai tư thế trong một thời gian dài sẽ khiến cho xương bị ảnh hưởng. Ví dụ như ngồi học, ngồi làm việc sai tư thế,… Nếu không can thiệp kịp thời sẽ dẫn đến tình trạng thoái hóa xương rất nguy hiểm.

Thoái hóa xương do thừa cân, béo phì

Béo phì cũng được xác định là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh thoái hóa xương. Lý do là hệ xương khớp phải chịu những áp lực lớn từ việc cân nặng quá kiểm soát. Lâu ngày khiến chúng bị tổn thương.

Ngoài ra, một số lý do đặc biệt khác như do dị dạng bẩm sinh về khớp, do gen di truyền…cũng có thể là nguyên nhân của bệnh thoái hóa xương.

Triệu chứng thoái hóa xương ra sao?

Thường thì thoái hóa xương sẽ có một số các triệu trứng như đau xương đau khớp, cứng hoặc biến dạng các đầu khớp, tràn dịch khớp, teo cơ… Mỗi một vị trí thoái hóa sẽ có những triệu chứng khác nhau. Cụ thể:

• Thoái hóa xương đầu gối

Triệu chứng của bệnh là bệnh nhân đau ở phía trước hoặc bên cạnh đầu gối, khó khăn khi ngồi xổm và đứng dậy. Ở thể nặng sẽ gặp hiện tượng tê chân, đầu gối biến dạng nhẹ.

• Thoái hóa xương háng

Bệnh nhân cảm thấy đau sâu bên trong háng, đau ở trước, bên cạnh hoặc sau mông. Cảm giác đau có thể lan xuống phía đầu gối.

• Thoái hóa xương sống thắt lưng

Bệnh nhân sẽ bị đau trong thời gian ngắn khi mới ngủ dậy ở thể nhẹ. Khi nặng hơn, các cơn đau sẽ âm ỉ kéo dài hoặc đau nhiều khi thực hiện khiêng vác đồ nặng.

• Thoái hóa xương cổ

Với vị trí thoái hóa xương cổ, người bệnh sẽ thấy sau gáy luôn đau mỏi. Sau đó, cả cánh tay cũng bị ảnh hưởng đau mỏi theo.

• Thoái hóa xương gót chân

Bệnh nhân bị thoái hóa xương gót chân sẽ có cảm giác thốn đau phần gót khi sáng thức dậy đặt chân xuống giường.

Cách điều trị bệnh thoái hóa xương

Khi có những triệu chứng của bệnh thoái hóa xương, người bệnh cần đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời. Các bác sĩ sẽ dựa vào bệnh trạng của từng bệnh nhân để đưa ra những phương pháp điều trị phù hợp. 

Một số biện pháp điều trị thoái hóa xương dựa trên từng giai đoạn thông thường gồm:

Phương pháp vật lý trị liệu

Với những bệnh nhân bị thoái hóa xương ở giai đoạn nhẹ, các biện pháp vật lý trị liệu sẽ được ưu tiên áp dụng. Để giảm đau, chống viêm thì các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân:

• Chườm nóng.
• Chiều đèn hồng ngoại.
• Sử dụng máy phát sóng ngắn.
• Xung điện.
• Áp dụng các bài tập luyện cơ, xương khớp, xoa bóp.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần phải có chế độ nghỉ ngơi với những hoạt động nhẹ nhàng để xương khớp nhanh phục hồi. 

Phương pháp dùng thuốc hỗ trợ

Bệnh nhân sẽ được chỉ định sử dụng thuốc điều trị thoái hóa xương khớp trong trường hợp bệnh nặng hơn. Các loại thuốc có thể được dùng bao gồm:

• Thuốc giảm đau.
• Thuốc kháng viêm.
• Thuốc giãn cơ.

Các loại thuốc này có thể được dùng bằng những con đường như:

• Đường tiêm.
• Đường uống.
• Đường bôi, dán tại chỗ.

Phương pháp phẫu thuật

Phương pháp này sẽ chỉ được sử dụng đối với các bệnh nhân bị thoái hóa xương khớp ở thể nặng. Khi đó, bệnh nhân sẽ bị biến dạng khớp, cứng khớp không thể cử động, đau nhức dữ dội,… Với các bệnh nhân này, những biện pháp thông thường không thể can thiệp được.

Các bác sĩ sẽ tư vấn cho bệnh nhân và người nhà những phương pháp phẫu thuật để cải thiện tình trạng thoái hóa xương như:

• Cắt lọc, bào và rửa khớp – Điều trị dưới nội soi khớp.
• Khoan kích thích tạo xương – Microfracture.
• Cấy ghép các tế bào xương sụn.
• Mổ thay xương khớp.

Các phương pháp khác

Một phương pháp khác cũng rất hiệu quả trong điều trị thoái hóa xương là liệu pháp tế bào gốc. Tuy nhiên, hạn chế của liệu pháp này cũng khá nhiều. Ví dụ như thời gian hiệu quả ngắn, chỉ từ 3 đến 4 năm. Chi phí cao mà rủi ro không đáp ứng thuốc nhiều.

Bên cạnh đó, nhiều người bệnh bị thoái hóa xương khớp cũng rất tin tưởng với các liệu pháp Đông y. Châm cứu, bấm huyệt và điện phân khá hiệu quả với các bệnh nhân giai đoạn đầu. Tuy nhiên, cần cân nhắc khi tìm đến các cơ sở chữa bệnh theo phương pháp Đông y này.

Làm thế nào để phòng ngừa thoái hóa xương hiệu quả?

Việc phòng ngừa tình trạng thoái hóa xương là cần thiết ở mọi lứa tuổi. Một số những lưu ý mà chúng ta cần phải nhớ và thực hiện để tránh mắc phải bệnh lý này là:

• Thường xuyên vận động thể dục thể thao nhẹ nhàng.
• Không thực hiện những thao tác quá mạnh, quá đột ngột trong lao động và sinh hoạt.
• Hạn chế ngồi xổm hoặc gập gối trong thời gian dài.
• Kiểm soát tốt vấn đề cân nặng, tránh tình trạng thừa cân, béo phì.
• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, giàu canxi và các khoáng chất cần thiết cho hệ xương khớp phát triển.
• Khi nhận thấy bất cứ dấu hiệu bất thường nào từ hệ xương khớp của cơ thể mình, cần đến ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị sớm.

Bệnh lý thoái hóa xương đang ngày một trẻ hóa, đây là thực tế mà các chuyên gia đã phải lên tiếng cảnh báo toàn xã hội. Vì vậy, việc hiểu rõ những vấn đề liên quan đến bệnh và có hướng phòng tránh, xử lý kịp thời rất quan trọng.