Cẩm nang những thông tin cần biết về đau gai cột sống

Đau gai cột sống được xem là căn bệnh về xương khớp khá phổ biến hiện nay. Bệnh có thể dẫn đến nguy cơ bị bại liệt nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vậy đau gai cột sống là bệnh gì, nguyên nhân do đâu và triệu chứng cụ thể ra sao. Bài viết sau đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết nhất cho bạn về căn bệnh này.

1. Đau gai cột sống là chứng gì?

Đau gai cột sống có tên khoa học là Spondylosis. Bệnh xảy ra khi phía ngoài hai bên của cột sống có những phần xương mọc lên (gọi là gai xương). Khi người bệnh chuyển động, gai xương sẽ chèn ép các dây thần kinh gây ra những cơn đau ở vùng ngang thắt lưng, vùng vai gáy và lan ra cả các chi xung quanh.

Bệnh đau gai cột sống hay gặp ở nam giới và tăng dần theo độ tuổi, tập trung nhiều nhất từ 30 đến 60. Ở Việt Nam con số này dường như được mở rộng hơn với nhiều trường hợp mắc dưới 30 tuổi. Trong đó, cột sống cổ và cột sống thắt lưng là hai cơ địa dễ bị mắc phải nhất trên cơ thể.

2. Nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân gây đau gai cột sống, dưới đây là những trường hợp dễ mắc phải nhất mà mọi người cần chú ý:

Biến chứng của bệnh viêm xương khớp

Các bệnh viêm xương khớp như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống làm các tế bào bao xơ đĩa đệm bị mất nước, vỡ và xẹp đi. Lúc này, cơ thể sẽ tự điều chỉnh để khắc phục những sự cố trên, tuy nhiên quá trình chỉnh sửa này lại làm cho bề mặt xương nhô ra càng nhiều tạo thành gai xương.

Những thói quen xấu trong sinh hoạt hàng ngày

Các công việc liên quan đến việc mang vác nặng, vận động, ngồi hoặc đứng quá lâu mà không nghỉ ngơi hợp lý hay nghỉ ngơi sai tư thế sẽ dẫn đến tổn thương lên các cột sống.

Sự lắng đọng canxi ở dây chằng

Đây là một trong những nguyên nhân điển hình sinh ra gai cột sống. Các xương đốt sống, sụn khớp và các dây chằng quanh khớp bị thoái hóa có thể làm mất nước và làm biến đổi một số chất bên trong khiến sụn khớp dễ bị canxi hóa.

Do chấn thương gây ra

Chấn thương gây tổn thương hoặc gãy xương khớp. Lúc này, cơ thể sẽ tự động phản ứng để sửa chữa nơi bị tổn thương dẫn đến việc hình thành gai cột sống.

3. Triệu chứng thường gặp của người mắc bệnh

Các triệu chứng của bệnh rất đa dạng và biểu hiện không rõ ràng nên khó nhận biết khi ở giai đoạn đầu. Thường thì khi trở nặng thì người bệnh mới biết là mình bị gai cột sống. Do đó, nếu xuất hiện những triệu chứng sau bạn nên đến gặp bác sĩ để có những phương án chữa trị kịp thời:

Đau buốt ở thắt lưng, vùng cổ và mất cân bằng cơ thể

Những triệu chứng đầu tiên thường gặp khi mắc bệnh là đau ở cổ, chuyển sang bả vai lưng, đau nhiều hơn khi hoạt động mạnh. Nếu không chữa trị kịp thời, để một thời gian cảm giác đau buốt ngày càng nhiều, việc đi đứng và vận động khó khăn hơn.

Đau và mất cảm giác ở các cột sống liên quan

Những cơn đau dần lan ra các chi khi cơn đau ở gai cột sống chuyển biến nặng thêm. Lúc này, người bệnh thường xuyên tê tay chân, mất cảm giác do rễ thần kinh bị ảnh hưởng, cơ bắp yếu dần, khó khăn trong việc di chuyển, nặng hơn là không thể đi lại được.

Đại tiểu tiện khó kiểm soát

Việc đi đại tiện, tiểu tiện trở nên khó khăn do đường ống dẫn tủy bị thu hẹp khi bị gai cột sống khiến người mắc khó kiểm soát được hành vì của bạn thân.

Ảnh hướng đến dây thần kinh

Đau gai cột sống khiến các dây thần kinh khi bị chèn ép gây ra nhiều triệu chứng khác cho cơ thể như các phản xạ tự động bị rối loạn, tụt huyết áp, mồ hôi tiết ra nhiều, khó thở,… khiến cơ thể mất cân bằng, trở nên đau đớn và mệt mỏi.

4. Chẩn đoán và cách điều trị 

Phương pháp thường dùng để chẩn đoán đau gai cột sống

• Chụp X- quang.
• Xét nghiệm bằng phương pháp điện cơ EMG.
• Xét nghiệm máu.
• Chụp cộng hưởng từ MRI.
• Chụp cắt lớp (CT scan).

Cách điều trị gai cột sống

• Khi bị gai cột sống, ngoài việc sử dụng thuốc thì nên kết hợp với các phương pháp điều trị khác như châm cứu, vật lý trị liệu, hay những bài tập phục hồi chức năng. Đồng thời thường xuyên rèn luyện cơ thể bằng những bài thể dục nhẹ nhàng để nâng cao sức khỏe.

• Nhằm giảm bớt gánh nặng gánh nặng lên các đốt sống, người bị đau gai cột sống thường được chỉ định sử dụng các loại thuốc giảm đau như paracetamol, thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid, vitamin và thuốc giãn cơ.
• Phẫu thuật ngoại khoa, đây là phương án cuối cùng khi tình trạng bệnh ở giai đoạn nặng mà các cách điều trị khác không mang lại hiệu quả. Phẫu thuật chỉ được đặt ra khi có sự chèn ép vào tủy, rễ thần kinh và ống sống. Tuy nhiên, vì đây là phản ứng viêm tự nhiên của cơ thể, do đó phương pháp này không đảm bảo chắc chắn rằng bệnh sẽ được chữa khỏi hoàn toàn, nó có thể tái phát lại bất cứ lúc nào. Vì vậy, bệnh nhân cần tuân thủ điều trị và tái khám định kỳ sau khi phẫu thuật để phát hiện và xử lý kịp thời những biến chứng mong muốn sau phẫu thuật.

5. Phòng ngừa đau gai cột sống 

Để phòng ngừa gai cột sống một cách hiệu quả, trong quá trình sinh hoạt, làm việc thường ngày chúng ta cần lưu ý một số điều sau:

• Không nên ngồi quá lâu và ngồi sai tư thế.
• Không nên làm việc, luyện tập quá sức, tránh mang vác đồ vật nặng gây ảnh hưởng đến cột sống.
• Ăn uống hợp lý, đầy đủ chất dinh dưỡng (canxi, vitamin D), hạn chế chất béo nhất là mỡ động vật, thức ăn nhanh và các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá,…
• Chú ý đến thói quen sinh hoạt thường ngày, nghỉ ngơi hợp lý.
• Chọn những bài tập rèn luyện cơ thể nhẹ nhàng như yoga, aerobic, thiền, đi bộ, bơi lội,… để cơ thể khỏe mạnh và dẻo dai hơn.

Trên đây là tất cả những thông tin liên quan, cơ bản nhất về chứng đau gai cột sống. Hy vọng sẽ có ích, giúp bạn duy trì và thay đổi thói quen sinh hoạt trong cuộc sống hàng ngày một cách hợp lý nhất để phòng ngừa bệnh hiệu quả, tránh để bệnh trở nên nghiêm trọng, dễ dẫn đến những hậu quả không mong muốn.