Gai đôi cột sống S1 là gì? Nguy hiểm như thế nào?

Gai đôi cột sống S1 là căn bệnh bẩm sinh về xương cột sống. Bệnh rất hiếm gặp nhưng nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời thì các biến chứng rất nghiêm trọng. Do đó, việc tìm hiểu những thông tin về bệnh sẽ giúp chúng ta nhận biết sớm để có hướng xử lý khoa học, phù hợp nhằm đạt hiệu quả cao.

1. Gai đôi cột sống S1 là gì?

Gai cột sống có tên gọi là Spina Bifida theo tiếng La-tinh. Đây là hiện tượng hình thành gai xương trên đốt sống, khiến đĩa đệm và dây chằng bị ảnh hưởng.

Đây là căn bệnh dị tật bẩm sinh, hình thành ngay tại thời điểm phôi thai. Lúc này, phôi thai không được đóng kín hoàn toàn ở phần xương cột sống và ống thần kinh. Vì thế, tủy sống bị lộ ra ngoài và các gai xương được hình thành.

Vị trí gai đôi cột sống S1 là tại đốt sống S1 và thêm vùng L5 thuộc bản lề thắt lưng. Bất cứ trẻ em nào cũng có thể mắc phải bệnh lý bẩm sinh này. Theo thống kê, cứ 1000 trẻ em được sinh ra thì có 2 trẻ bị gai đôi cột sống.

Do là bệnh lý bẩm sinh nên ngay khi còn bé rất khó phát hiện. Chỉ đến khi trưởng thành, các cơn đau âm ỉ hoặc dữ dội xuất hiện ngày càng nhiều do các gai xương bắt đầu lộ ra rõ ràng, nghiêm trọng hơn. Thường thì trong độ tuổi từ 20 – 50, bệnh mới bắt đầu khởi phát.

2. Các loại gai đôi cột sống S1

Bệnh được chia thành 3 loại với những đặc điểm nhất định. Cụ thể như sau:

2.1. Gai đôi cột sống ẩn (Spina bifida occulta)

Loại gai đôi cột sống này là phổ biến nhất và ở thể nhẹ. Người bệnh vẫn sinh hoạt, làm việc bình thường vì các chức năng của dây thần kinh, xương cột sống hầu như không bị ảnh hưởng. Đặc biệt, bệnh sẽ không gây bất cứ tổn thương, nguy hiểm nào cho người mắc.

2.2. Gai cột sống có nang (Meningocele)

Đây là bệnh gai cột sống rất hiếm gặp. Thế nhưng, khi đã mắc lại rất nguy hiểm. Bệnh sẽ hình thành túi nhỏ ngay sau lưng do túi dịch của tủy sống bị tràn qua khe lỗ hở ở lưng. Thậm chí, túi nhỏ này sẽ chèn ép dây thần kinh, khiến một bộ phận nào đó trên cơ thể rơi vào tình trạng tê liệt hoạt động.

2.3. Thoát vị màng não (Myelomeningocele)

Thoát vị màng não là một dạng của gai cột sống S1. Khi mắc bệnh, màng não bảo vệ xung quanh tủy sống sẽ bị thoát vị và tràn qua lỗ đốt sống phần dịch não tủy vàng dư thừa. Kết quả là làm tê liệt hoàn toàn bàng quang, chức năng đường ruột bị rối loạn. Nguy hiểm hơn còn có thể khiến não bộ bị ảnh hưởng.

3. Mức độ nguy hiểm của gai cột sống S1

Gai đôi cột sống S1 ở thể nặng nếu không phát hiện và điều trị sớm thì các biến chứng gây ra rất nguy hiểm. Cụ thể như sau:

3.1. Gai đôi cột sống S1 gây đau thần kinh liên sườn

Gai cột sống gây biến chứng đau thần kinh liên sườn. Lúc này, người bệnh sẽ phải chịu đựng những cơn đau liên quan đến ức xương, vùng ngực vô cùng dữ dội. Nhất là khi người bệnh hắt hơi mạnh, ho hay vận động sai tư thế, cơn đau sẽ càng tăng lên nghiêm trọng hơn.

3.2. Gai đôi cột sống S1 gây thoát vị đĩa đệm

Khi bị gai đôi cột sống S1 mà không được điều trị sớm sẽ làm cho các đĩa đệm bị tổn thương và không ở vị trí cố định như ban đầu. Vì thế, các nhân nhầy ở đĩa đệm sẽ có cơ hội thoát ra ngoài và chèn ép lên ống tủy sống, dây thần kinh. Kết quả là người bệnh mỗi khi vận động sẽ cảm nhận được những cơn đau nhức khó chịu.

Tình trạng đĩa đệm bị thoát vị nếu không điều trị sớm sẽ khiến các gai xương ngày càng nhiều và trầm trọng hơn. Nguy hiểm hơn, bệnh còn có thể khiến người mắc giảm khả năng vận động hoặc tàn phế suốt đời.

3.3. Gai đôi cột sống S1 gây đau dây thần kinh tọa

Dây thần kinh tọa bị chèn ép bởi các gai cột sống S1 và khiến người bệnh phải đối mặt với những cơn đau khó chịu, có tần suất thường xuyên. Ban đầu, vùng lưng sẽ xuất hiện cơn đau nhức và sẽ lan dần xuống hông, đùi, cẳng chân.

Cơn đau âm ỉ, kéo dài ngay cả khi người bệnh đã nghỉ ngơi. Nếu vận động mạnh, hắt hơi, ho, cúi người thì cơn đau sẽ càng tăng lên. Tình trạng kéo dài mà không được xử lý sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm hơn như vùng hông, đùi bị teo, chân tay tề bì; tiểu tiện và đại tiện bị mất kiểm soát.

3.4. Những biến chứng khác

Ngoài 3 biến chứng nguy hiểm của gai đôi cột sống S1 kể trên, người bệnh còn phải đối mặt với một số biến chứng khác cũng rất đáng sợ. Đó là:

• Đường cong sinh lý bị biến dạng, cột sống bị vẹo.
• Tay, chân, thậm chí cả tay và chân đều mất khả năng vận động.
• Hai chân bị liệt, cảm giác bị rối loạn.
• Não bị nhiễm trùng, viêm màng não.

4. Làm thế nào để phòng tránh gai đôi cột sống S1?

Bệnh gai cột sống S1 tiềm ẩn rất nhiều biến chứng nguy hiểm nếu như không được phát hiện và điều trị sớm. Hiện nay, chưa có phương pháp chữa bệnh hiệu quả 100% mà chỉ hỗ trợ kiểm soát bằng thuốc, vật lý trị liệu. Thế nên, việc phòng ngừa bệnh là rất cần thiết. Để bảo vệ sức khỏe tốt cho con yêu, chị em nên áp dụng các biện pháp sau để hạn chế nguy cơ mắc bệnh ở thai nhi:

• Phụ nữ cần uống acid folic trước khi mang thai để ngăn ngừa một số bệnh bẩm sinh, trong đó có gai đôi cột sống S1.

• Ngoài thực phẩm chức năng, chị em cũng nên tích cực bổ sung acid folic từ các thực phẩm hàng ngày. Hải sản, măng tây, ngũ cốc, đậu, các loại rau sẫm màu là những thực phẩm giàu acid folic.
• Ngủ đủ giấc, đúng giờ, tránh thức khuya, không làm việc quá sức.
• Tập thể dục mỗi ngày với các bài tập vừa sức để tăng cường sức khỏe xương khớp, thúc đẩy lưu thông máu tốt hơn.
• Trong giai đoạn mang thai cần hạn chế mang giày cao gót, không mang vác vật nặng.
• Nói không với các chất kích thích, rượu bia, thuốc lá,…
• Không nên ngồi, đứng hoặc nằm ở một tư thế quá lâu.
• Luôn giữ tâm trạng thoải mái, vui vẻ, tránh căng thẳng quá mức.

Trên đây là một số thông tin giúp các bạn hiểu gai đôi cột sống S1 là gì cũng như mức độ nguy hiểm của bệnh. Từ đó, các phụ huynh nên có biện pháp phòng ngừa bệnh từ sớm để con yêu sinh ra được khỏe mạnh, phát triển tốt nhất.